- Wstęp
- Zielony Ład
- Inne regulacje środowiskowe
- Single Use Plastics
- Krajowe inicjatywy dot. oznakowania opakowań
- Opakowania
- Raport
- Badanie ankietowe
- Konferencja: Green Trend Safari
- Udział międzynarodowych inicjatywach środowiskowych branży kosmetycznej
- Prace grup roboczych Kosmetycznych
- Partnerstwa i współpraca w łańcuchu wartości
- Konsument, kosmetyki i środowisko
- Zielone wydarzenia
dr inż. Ewa Starzyk dyrektor ds. regulacji i zrównoważonego rozwoju
W ostatnich latach wiele działań Kosmetycznych skupia się wokół środowiska, a szczególnie Zielonego Ładu. Bo Zielony Ład to największa polityka, z jaką mierzyła się Unia Europejska i również nasza branża. Zielony Ład jest dla branży kosmetycznej ogromnym wyzwaniem. Dotknie on prawie każdej dziedziny życia i działalności przedsiębiorców i wymusi na nich bardziej zrównoważone podejście do opakowań, odpadów, zużycia surowców i innych zasobów.
Na początku 2021 r. wiedzieliśmy już, że najbliższą kadencję władz związku zdominują wyzwania środowiskowe. Jako odpowiedzialny partner chcieliśmy na nie odpowiedzieć. Znalazło to odzwierciedlenie w naszej Strategii na lata 2021-2023 oraz kolejnych planach pracy.
Zgodnie ze strategią za cele w realizacji agendy środowiskowej postawiliśmy sobie:
- poparcie regulacji środowiskowych z jednoczesną obroną stanowiska branży i wykonalności projektowanych regulacji, przy jednoczesnym zapewnieniu celów środowiskowych;
- budowanie świadomości branży – wsparcie członków w przygotowaniach i realizacji do nowych wymagań i wyzwań;
- budowanie wizerunku branży jako świadomego i wiarygodnego partnera, sektora, który rozwija się minimalizując wpływ na środowisko.
Zielony Ład
W 2021 r. spadło na naszą branżę prawdziwe tsunami regulacyjne związane z Zielonym Ładem. Zaczęła się bowiem intensywna praca nad konkretnymi projektami regulacji wynikających z Zielonego Ładu, ogłoszonego na początku 2020 r.
Wiedzieliśmy więc, że w kadencji 2021-2023 naszym głównym zadaniem jest zmapowanie, priorytetyzacja i aktywna praca nad kluczowymi regulacjami, które w największym stopniu wpłyną na naszą branżę. Dziś część z nich jest już gotowa.
Cele i priorytety regulacyjne związku w Zielonym Ładzie w latach 2021-2023:
- PPWR – rozporządzenie o opakowaniach i odpadach opakowaniowych
- ESPR – rozporządzenie ws. ekoprojektowania produktów
- Projekt dyrektywy ws. Consumer Empowerment
- Green Claims Directive – Projekt dyrektywy ws. deklaracji środowiskowych
- UWWTD – rewizja dyrektywy ws. oczyszczania ścieków komunalnych
- Strategia Chemiczna na rzecz Zrównoważenia
- Rewizja rozporządzenia kosmetycznego
- Mikroplastiki
W powyższych projektach byliśmy aktywni w procesie regulacyjnym na wszystkich etapach, współpracując ze wszystkimi zaangażowanymi instytucjami oraz szeregiem partnerów w łańcuchu wartości, szczególnie Cosmetics Europe i Konfederacją Lewiatan.
Pod koniec kadencji zaczęliśmy również mapować inne wyzwania i regulacje, w których branża kosmetyczna nie jest głównym uczestnikiem procesu, ale które również wpływają na przedsiębiorców.
Od momentu ogłoszenia Strategii Plastikowej w 2018 r. wiedzieliśmy, że rewizja przepisów dot. opakowań będzie jednym z głównych wyzwań środowiskowych na kolejne lata. Po ogłoszeniu Zielonego Ładu i włączeniu do niego Strategii Plastikowej czekaliśmy na projekt rewizji tych przepisów.
Wiosną 2022 r. Komisja Europejska udostępniła wstępny projekt rozporządzenia ws. opakowań i odpadów opakowaniowych. Cały rynek, w tym branża kosmetyczna, oceniły projekt jako niewykonalny i o bardzo negatywnym wpływie na przemysł. Masowe wystąpienia wielu sektorów sprawiły, że KE odstąpiła od części wymogów i do procesu legislacyjnego skierowała znacznie bardziej wyważony i wykonalny projekt, który jednocześnie spełniał cele środowiskowe. Na początku prac nad projektem zaktywizowaliśmy do działań Cosmetics Europe.
Cele związku w pracach nad PPWR:
- Obrona projektu –brak zaostrzeń Rady i PE w stosunku do projektu Komisji;
- Harmonizacja rynku unijnego dla etykietowania produktów –wykreślenie regulacji krajowych;
- Utrzymanie produktów kosmetycznych w definicji „opakowania wrażliwego na kontakt”;
- Wsparcie innowacyjnych metod recyklingu –recykling chemiczny;
- Wsparcie oznakowania cyfrowego (PE);
- Terminy obowiązywania wymogów dla oznakowania liczone od czasu publikacji aktów wykonawczych;
- Ochrona praw własności intelektualnej;
- Ułatwienia dla opakowań ponownego użycia (termin, LCA).
Większość z tych celów udało nam się, wspólnie z innymi organizacjami, osiągnąć.
W toku prac braliśmy udział w konsultacjach Komisji, w pracach Rady oraz Parlamentu Europejskiego. Regularnie przekazywaliśmy stanowiska Ministerstwu Klimatu i Środowiska oraz Stałemu Przedstawicielstwu RP przy UE, a także polskim europarlamentarzystom – w formie pisemnej, na spotkaniach bezpośrednich i online. Wielokrotnie spotykaliśmy się z asystentami europosłanki prof. Róży Thun, która przedstawiała poprawki do PPWR. Dzięki naszej aktywności część poprawek o największym ryzyku dla branży zostało wycofanych.
Urban Wastewater Treatment Directive (UWWTD)
26 października 2022 r. Komisja Europejska przedstawiła, w ramach wynikającej z Zielonego Ładu polityki Plan Działania Zero Zanieczyszczeń, propozycję rewizji dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych (UWWTD). Projekt wprowadza mechanizm Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP), aby sfinansować modernizację oczyszczalni ścieków. Celem projektu jest zapewnienie usuwania z wód ściekowych mikrozanieczyszczeń, które w innym razie byłyby uwalniane do środowiska wodnego.
Związek od samego początku jest zaangażowany w prace regulacyjne nad tym projektem.
- Wielokrotnie w trakcie procesu i dialogu z administracją polską oraz w licznych stanowiskach branżowych podkreślaliśmy błędy merytoryczne zawarte w projekcie dyrektywy oraz zagrożenia dla zarządzania gospodarką wodną w naszym kraju, wynikające z zaproponowanych niewłaściwych zapisów w projekcie dyrektywy.
- Sektory kosmetyczny i farmaceutyczny zostały wskazane jako jedyne sektory, które mają sfinansować mechanizm ROP. Związek wielokrotnie podkreślał, że niezwykle ważne jest, aby system ROP był zgodny z zasadą „prawdziwy zanieczyszczający płaci”, a wszelkie wkłady finansowe powinny opierać się na zasadzie sprawiedliwego podziału obciążeń między wszystkich zanieczyszczających.
- W 2023 r. organizowaliśmy szereg spotkań zarówno z przedstawicielami Ministerstwa Infrastruktury, którzy merytorycznie prowadzą projekt UWWTD jako resort wiodący, jak również z polskimi i europejskimi europarlamentarzystami pracującymi nad tym dossier (MEP Marek Balt, MEP Adam Jarubas, MEP Nils Torvalds) oraz z przedstawicielami Polski w Stałym Przedstawicielstwie PL (PermRep).
- Postulaty branży kosmetycznej znalazły poparcie i zrozumienie w jednostkach polskiej administracji, m.in. w Ministerstwie Infrastruktury. Polska na arenie europejskiej podnosiła kwestię zasady „prawdziwy zanieczyszczający płaci” oraz listy substancji, w tym konieczności dopracowania art. 9 dyrektywy, który opisuje system ROP w projekcie dyrektywy UWWTD.
- 11 marca 2023 r. wzięliśmy udział w debacie publicznej na Konferencja ECODU w Częstochowie, wraz z MEP Markiem Baltem, przedstawiając perspektywę branży kosmetycznej w związku z zagrożeniami wynikającymi z niewłaściwie sformułowanych przepisów.
- W marcu 2023 r. związek wziął udział w konsultacjach publicznych Komisji Europejskiej – przedłożyliśmy szczegółowe stanowisko branży kosmetycznej, w którym wskazaliśmy błędy metodologiczne w propozycji dyrektywy, którą opublikowała Komisja.
- W listopadzie 2023 r. rozpoczęła się faza trilogów (trójstronnych negocjacji) pomiędzy Komisją, Radą i Parlamentem – związek podjął intensywne prace, mające na celu przedstawić argumenty branży kosmetycznej wszystkim stronom zaangażowanym w proces regulacyjny.
- W wyniku prowadzonej współpracy w temacie rewizji dyrektywy ws. oczyszczania ścieków komunalnych udało się wypracować dobre relacje z przedstawicielami polskiej administracji oraz z europosłami, co będzie istotne na dalszych etapach procesu regulacyjnego, tzn. na etapie krajowego wdrażania postanowień dyrektywy.
Sustainable Products Policy to bardzo ważna polityka Zielonego Ładu, która ma doprowadzić do projektowania i wprowadzania na europejski rynek zrównoważonych produktów. KE ma sukcesywnie obejmować wymogami ekoprojektowania możliwie szeroką grupę produktów, docelowo również produkty kosmetyczne.
W marcu 2022 r. został opublikowany projekt rozporządzenia ws. ekoprojektowania i przekazany do konsultacji. Kluczowe elementy ESPR dla branży kosmetycznej to raportowanie niszczenia produktów i cyfrowy paszport produktu. Wiosną 2023 r. Komisja zaproponowała włączenie kosmetyków do I fali sektorów objętych rozporządzeniem.
Związek brał aktywny udział w całym procesie legislacyjnym od ogłoszenia projektu, po zakończenie trilogów. Konsultacje społeczne Komisji, bliska współpraca z resortem wiodącym – Ministerstwem Rozwoju i Technologii w zakresie projektu rozporządzenia ws. ekoprojektowania. Nakłoniliśmy Cosmetics Europe do aktywnego udziału w procesie legislacyjnym. Wspólnie z Cosmetics Europe spotykaliśmy się kilkakrotnie z przedstawicielami PermRep, MRiT i europarlamentarzystami (asystenci prof. Róży Thun) w sprawie kluczowych wniosków branży dotyczących propozycji ESPR i raportowania niesprzedanych produktów.
Udało nam się przekonać do naszych argumentów resort wiodący. Niestety nasze postulaty, aby raportowanie niszczonych niesprzedanych produktów odbywało się bezpośrednio do Komisji, nie zostały zaakceptowane. Dzięki naszej aktywności kosmetyki nie zostały jednak włączone do I fali sektorów objętych cyfrowym paszportem produktów, dzięki czemu branża zyskała dodatkowe kilka lat na przygotowanie się do nowych wymogów. Odnieśliśmy także częściowy sukces jeśli chodzi o raportowane dane – raportowanie produktów wg masy pozwoli na pokazanie skali niszczenia produktów, która w przypadku produktów kosmetycznych jest niewielka.
Dyrektywa w sprawie wzmocnienia pozycji konsumentów na potrzeby transformacji ekologicznej
W ramach polityki konsumenckiej 30 marca 2022 r. Komisja opublikowała wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie wzmocnienia pozycji konsumentów na potrzeby transformacji ekologicznej w ramach pakietu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym. Nowe przepisy mają na celu poprawę jakości komunikacji produktów i zajęcie się problemem greenwashingu.
Więcej informacji znajdą Państwo tutaj.
Komisja Europejska 22 marca 2023 r. opublikowała projekt Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uzasadniania i komunikowania wyraźnych twierdzeń środowiskowych (dyrektywa w sprawie zielonych deklaracji) w celu ustanowienia wspólnych kryteriów przeciwdziałania greenwashingowi i wprowadzającym w błąd twierdzeniom dotyczącym środowiska. Związek od początku aktywnie uczestniczy w pracach nad tym projektem.
Więcej informacji znajdą Państwo tutaj.
Strategia dla zrównoważonych chemikaliów jest jednym z kluczowych elementów Zielonego Ładu. Wprowadzenie jej założeń znacząco wpłynie na sektor kosmetyczny. Możliwe zmiany mogą objąć konieczność wycofania substancji, produktów, zmiany oznakowania, przeprowadzenia reformulacji, utratę sektorowej metodologii oceny bezpieczeństwa składników i gotowych produktów. Dostosowanie do nich oznaczać może konieczność poniesienia wysokich kosztów i dodatkową pracę dla polskiej branży kosmetycznej. Celem związku w kadencji 2021-2023 było jak najlepsze przygotowanie sektora kosmetycznego do wdrożenia zmian wynikających ze strategii oraz ochrona interesów branży w pracach regulacyjnych związanych ze strategią.
Nasze najważniejsze działania w 2021-2023 związane z CSS to udział w pracach regulacyjnych dotyczących:
- rewizji rozporządzenia CLP – dowiedz się więcej
- rewizji rozporządzenia REACH – dowiedz się więcej
- rewizji rozporządzenia kosmetycznego – dowiedz się więcej
Podejmowaliśmy również działania w tych obszarach merytorycznych strategii, które kolejno przygotowywała Komisja. Były to: koncepcja „essential uses”, „one substance one assessment”, nowe klasy toksyczności (EDC, PMT, PBT, vPvB, vPvM), skin sensitizers, Generic Risk Assessment, grupowanie, przeniesienie SCCS do ECHA, rewizja definicji nanomateriału. W tych obszarach na bieżąco współpracowaliśmy z administracją, szczególnie Ministerstwem Rozwoju i Technologii, przekazując kolejne stanowiska. Braliśmy także udział w konsultacjach publicznych Komisji.
W działaniach w zakresie CSS wspieramy się bezpośrednim udziałem w pracach grupy roboczej Cosmetics Europe – Chemical Strategy for Sustainability Breakout Group (CSS BG).
Od początku debaty nad tą regulacją staramy się zminimalizować wpływ ograniczenia na przemysł oraz wspierać firmy członkowskie w przygotowaniu do nowych przepisów. W latach 2021-2023 podjęliśmy szereg działań, obejmujących m.in.: debatę z instytucjami administracji w Polsce nt. planowej regulacji mikroplastików, intensywną kampanię informacyjną na polskim rynku, zarówno w bezpośrednich kontaktach z firmami jak i w mediach przygotowując merytoryczne i edukacyjne materiały prasowe.
- Od momentu opublikowania projektu w grudniu 2022 r. do końca prac legislacyjnych w czerwcu 2023 r. związek brał aktywny udział w procesie regulacyjnym. Stale współpracowaliśmy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii (MRiT) i przekazywaliśmy aktualne stanowiska branży i pakiety materiałów do przygotowania stanowiska Polski, m.in. w ramach agendy prac Komitetu REACH.
- Odbywaliśmy regularne spotkania z MRiT, gdzie przedstawialiśmy dane rynkowe i argumenty naukowe obrazujące negatywny wpływ regulacji na branżę kosmetyczną, w tym także w kontekście sektora usług (gabinety kosmetyczne).
W wyniku prowadzonych wysiłków i bieżącej dobrej współpracy z MRiT w latach 2021-2023 udało się zachować zaproponowane pierwotnie przez Komisję terminy przejściowe (4 lata produkty spłukiwane, 6 lat produkty niespłukiwane, 12 lat produkty do makijażu, ust i paznokci), pomimo mocnych nacisków ze strony niektórych państw członkowskich, aby zostały one znacznie skrócone.
W trakcie procesu legislacyjnego przygotowaliśmy szereg webinariów dla członków, również we współpracy z ekspertami z Cosmetics Europe i CEFIC. Wielokrotnie analizowaliśmy regulację dot. mikroplastików na spotkaniach Grupy Roboczej Składniki.
Inne regulacje środowiskowe
Ustawa ws. rozszerzonej odpowiedzialności producenta
System rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) jest niezbędny do prawidłowej, efektywnej gospodarki odpadami. Polska zalega z wdrożeniem do prawa polskiego dyrektywy ws. ROP – 2018/851/WE.
Wiosną 2021 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło projekt ustawy ws. ROP, szeroko skrytykowany przez wszystkich uczestników rynku.
Jako reprezentanci przedsiębiorców wprowadzających do obrotu produkty w opakowaniach – czyli głównych płatników systemu ROP, zabraliśmy zdecydowany głos przeciwko ustawie.
Braliśmy udział w wysłuchaniach publicznych, konsultacjach, pracach Rady Dialogu Społecznego, debatach publicznych (m.in. Dziennika Gazety Prawnej) oraz spotkaniach z parlamentarzystami (grudzień 2021 r. – styczeń 2022 r.).
Stała, bieżąca, bliska współpraca z Konfederacją Lewiatan i organizacjami łańcucha wartości pozwoliła nam dotrzeć do decydentów i spowodować zaniechanie prac nad ustawą w przedstawionym kształcie.
Przez cały 2022 r., we współpracy z Konfederacją Lewiatan i Grupą ROP walczyliśmy o kontynuację prac nad ustawą ROP. Braliśmy aktywny udział w szeregu wystąpień do rządu i innych inicjatyw: Forum Dialogu ROP Lewiatana (maj 2022 r.), apel KL do wszystkich decydentów (maj 2022 r.), przygotowanie szeregu interpelacji poselskich (czerwiec 2022 r.), panel dotyczący ROP na konferencji EFNI Talks (październik 2022 r.), konferencja w Sejmie (listopad 2022 r.). Niestety prace nad ustawą nie zostały wznowione do końca 2023 r.
Single Use Plastics – wdrażanie dyrektywy
W 2021 r. Komisja Europejska kontynuowała wdrażanie dyrektywy SUP. Braliśmy udział w przygotowaniach przewodnika KE do dyrektywy SUPD, przekazując uwagi do Komisji oraz Ministerstwem Klimatu i Środowiska, również na spotkaniach bezpośrednich. Kluczową kwestią było uznanie wiskozy za wyłączoną z dyrektywy, jako włókna o strukturze naturalnej celulozy – co udało nam się z sukcesem przeprowadzić.
Przekazaliśmy także do KE ws. poprawki do rozporządzenia 2020/2151 ustanawiającego zasady dotyczące zharmonizowanych specyfikacji w odniesieniu do oznakowania produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych. W trakcie procesu blisko współpracowaliśmy z organizacjami partnerskimi. Wszystkie działania prowadzone były w bliskiej współpracy z Cosmetics Europe, Ministerstwem Klimatu i Środowiska oraz organizacjami partnerskimi z innych sektorów, w tym Plastics Europe, Konfederacją Lewiatan, POHiD, EDANA.
Lista działań związku na rzecz firm członkowskich w zakresie SUP:
- 28 lipca 2021 r. zorganizowaliśmy webinar dotyczący Dyrektywy Single Use Plastics dla członków we współpracy z firmą Harper Hygienics S.A oraz POHiD;
- W 2022 r. przygotowaliśmy Przewodnik techniczny –Kosmetyki jako produkty SUP. Wybrane zagadnienia dotyczące wdrażania Dyrektywy SUP;
- W 2023 r. zorganizowaliśmy webinar Dyrektywa SUP, a branża kosmetyczna – teoria i praktyka we współpracy z Inter Zero.
Krajowe inicjatywy dot. oznakowania opakowań
Jednym z kluczowych postulatów branży kosmetycznej i związku w Zielonym Ładzie jest spójność regulacji UE. Niestety kilka krajów (Francja, Włochy, Hiszpania, Bułgaria, Portugalia) wprowadziło lub planuje wprowadzić krajowe oznakowanie opakowań, co praktycznie stanowi odejście od idei wspólnego rynku UE. Związek we współpracy z Cosmetics Europe w 2021 i 2022 r. podjął szereg działań w celu przeciwdziałania krajowym inicjatywom i eskalacji tego zjawiska. Przekazywaliśmy stanowiska kluczowym organom administracji: Ministerstwu Rozwoju i Technologii, Ministerstwu Klimatu i Stałemu Przedstawicielstwu RP przy UE.
Firmy członkowskie były na bieżąco informowane o wprowadzanych regulacjach dotyczących oznakowania środowiskowego, szczególnie we Francji, gdzie zmiany były najbardziej zauważane. Przygotowaliśmy materiał informacyjny na temat nowego oznakowania we Francji tzw. Trimana.
Opakowania
Zmiany w kierunku zrównoważonych opakowań to jedno z najważniejszych wyzwań Zielonego Ładu. Dlatego poza aktywnym udziałem w procesach legislacyjnych, w obszarze opakowań prowadzimy szeroko zakrojone, strategiczne działania, aby jak najlepiej pomóc firmom członkowskim w przygotowaniach. Pierwszy set takich działań strategicznych miał miejsce w 2019 r., po ogłoszeniu Strategii Plastikowej. Drugi – w trakcie prac nad rozporządzeniem PPWR.
W II połowie 2023 r., gdy prace nad rozporządzeniem PPWR były już dość zaawansowane i wiedzieliśmy mniej więcej, co nas czeka, przygotowaliśmy plan działań w obszarze opakowań na kolejne miesiące. Ponownie zmapowaliśmy kluczowe wyzwania PPWR i wybraliśmy priorytety: recyklowalność opakowań, użycie recyklatów i perspektywa konsumenta.
Ponieważ recyklowalność opakowań jest jednym z kluczowych wyzwań PPWR, staraliśmy się szukać rozwiązań, jak zwiększyć recyklowalność opakowań produktów kosmetycznych.
Rozmawialiśmy więc z sorterami i recyklerami. Zorganizowaliśmy wizyty studyjne dla firm członkowskich w sortowni i zakładzie recyklingu tworzyw sztucznych.
Rezultatem strategicznego planu działań w obszarze opakowań były również dwa raporty opisane w dalszej części sprawozdania:
- Mapa użycia recyklatów w branży kosmetycznej – przygotowana w oparciu o badanie zlecone przez związek agencji SW Research;
- Przydatność opakowań produktów kosmetycznych do recyklingu – badanie i raport z partnerem, Organizacją Odzysku Opakowań Rekopol.
W ramach działań związanych z perspektywą konsumenta wzięliśmy udział w cyklicznym badaniu konsumenckim SW Research EKO barometr i przygotowaliśmy szereg materiałów edukacyjnych na portal Kosmopedia.org oraz jego media społecznościowe.
W październiku zorganizowaliśmy duże wydarzenie podsumowujące wszystkie wątki, Green Trend Safari: #OPAKOWANIA dziś i jutro.
W grudniu zaś podsumowaliśmy agendę regulacyjną dotyczącą Zielonego Ładu, w tym rozporządzenia PPWR na cyklicznym bezpłatnym webinarze związku Green Speed Review.
Kluczowe działania opisaliśmy w dalszej części raportu.
Raport
Przydatność opakowań produktów kosmetycznych do recyklingu
W październiku 2023 r. opublikowaliśmy raport „Przydatność opakowań produktów kosmetycznych do recyklingu”.
Głównym celem tego projektu było sprawdzenie i określenie sposobów poprawy recyklingu opakowań powszechnie stosowanych w branży kosmetycznej.
Przeprowadziliśmy szereg analiz i ocen wybranych, reprezentatywnych dla branży kategorii opakowań produktów kosmetycznych pod kątem ich przydatności do recyklingu. Obejmowały one konsultacje ze zbierającymi, sortowniami i recyklerami oraz testy wybranych opakowań w laboratoriach, sortowniach i zakładach recyklingu (głównie pod kątem rozpoznawalności materiału, obecności we wsadzie do procesu, wpływie na proces recyklingu danej struktury).
Raport prezentuje, co dzieje się z opakowaniem kosmetyku po jego wyrzuceniu, które opakowania mają szansę zostać właściwie wysortowane i jakie opakowania i materiały z dużym prawdopodobieństwem zostaną przetworzone, a jakie z dużym prawdopodobieństwem nie zostaną poddane recyklingowi, powodując dodatkowo utrudnienia w recyklingu innego materiału.
Sformułowaliśmy także rekomendacje dotyczące ekoprojektowania pod kątem sortowania i recyklingu opakowań produktów kosmetycznych i zidentyfikowaliśmy tzw. „quick wins”, czyli przypadki, w których niewielka lub precyzyjnie określona zmiana opakowania może prowadzić do znaczącej poprawy możliwości recyklingu danego opakowania, a w odniesieniu do całej branży kosmetycznej – zwiększyć odsetek opakowań po produktach kosmetycznych nadających się do recyklingu i faktycznie poddawanych recyklingowi.
Raport powstał we współpracy z Rekopolem oraz przy zaangażowaniu szeregu firm członkowskich – uczestników grupy roboczej Opakowania w Zielonym Ładzie, z którymi opracowaliśmy założenia do raportu, którzy pomogli nam zmapować kluczowe opakowania i przekazali próbki do oceny i testów w sortowniach i zakładach recyklerskich.
Badanie ankietowe
„Użycie recyklatów w branży kosmetycznej” z SW Research
W latach 2022-2023 przeprowadziliśmy wspólnie z SW Research badanie „Użycie recyklatów w branży kosmetycznej”. Celem badania było zebranie informacji od firm o zaawansowaniu branży w zastosowaniu recyklatów, a także o wyzwaniach, barierach i szansach związanych z ich użyciem i porównanie, jak zmienia się podejście branży rok do roku.
Zbadaliśmy, m.in. jakie są priorytety firm w ekoprojektowaniu zrównoważonych opakowań, jaki odsetek firm wykorzystuje recyklaty tworzyw sztucznych, jakie recyklaty są najczęściej wykorzystywane i skąd pochodzą.
Te dane są dla nas cennym materiałem w debacie z administracją, regulatorami i innymi uczestnikami rynku.
Konferencja
Konferencja: Green Trend Safari: #OPAKOWANIA dziś i jutro
3 października 2023 r. zaprosiliśmy branżę na kolejną wyprawę Trend Safari – o nadchodzących wymogach dotyczących opakowań kosmetyków. Stacjonarne wydarzenie zgromadziło ponad 120 uczestników.
Rozporządzenie dotyczące opakowań i gospodarowania odpadami opakowaniowymi (Packaging and Packaging Waste Regulation – PPWR), perspektywa konsumentów, ekoprojektowanie jako dziedzina sztuki, międzynarodowe inicjatywy i dobre praktyki firm branży opakowań i produktów kosmetycznych oraz premiera raportów „Przydatność opakowań produktów kosmetycznych do recyklingu” i „Recyklaty w branży kosmetycznej” oraz dyskusja, jak ekoprojektować opakowania kosmetyków zgodnie z wymogami Zielonego Ładu i czy zrównoważone opakowanie ma szansę się podobać i być estetycznym narzędziem konkurencji – to główne wątki wystąpień i dyskusji panelowych wydarzenia.
Naszymi gośćmi byli prof. Róża Thun, posłanka do Parlamentu UE, prof. Maciej Konopka z Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi oraz przedstawiciele organizacji partnerskich: Polskiego Paktu Plastikowego, REKOPOL, Forum Konsumentów oraz międzynarodowej inicjatywy Sustainable Packaging Initiative for Cosmetics.
Udział w międzynarodowych inicjatywach środowiskowych branży kosmetycznej
Commit for Our Planet – dobrowolne zobowiązania
Cosmetics Europe w 2022 r. ogłosiło projekt branżowy dobrowolnych zobowiązań środowiskowych. Jest on otwarty dla całego przemysłu kosmetycznego. Ma ułatwić wdrażanie postanowień Zielonego Ładu oraz zmapować, jakie działania podejmują firmy (jako dobre praktyki) w ramach zrównoważonego rozwoju. Zobowiązania dotyczą wielu kwestii, w tym opakowań, produkcji, transportu, pozyskiwania surowców czy innych aspektów środowiskowych. Reprezentacja związku wzięła udział w przygotowaniu ram merytorycznych inicjatywy. Związek podjął aktywne działania informacyjne i promujące, szczególnie wśród MŚP, aby zrekrutować tzw. pionierów – firmy, które podjęły zobowiązania jeszcze przed ogłoszeniem projektu na forum UE. 3 Pionierów z Polski: Global Cosmed (obecnie Dr. Miele Cosmed Group S.A.), Laboratorium Kosmetyczne AVA i Laboratorium Kosmetyczne FLOSLEK zdecydowało się podjąć wyzwanie!
W uznaniu naszego zaangażowania również związek otrzymał tytuł Pioniera.
Eco Beauty Score Consortium – projekt branżowej metodologii oceny śladu środowiskowego
Zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem, w przyszłości w wielu dziedzinach ocena śladu środowiskowego produktów będzie wymagana prawem (rozporządzenie ws. ekoprojektowania, Green Claims) lub pożądana (konkurencyjność przedsiębiorstw i dobrowolne zobowiązania). Aby wiarygodna ocena produktów była możliwa, niezbędne jest opracowanie branżowej metodologii. Taką metodologię w oparciu o wytyczne Komisji Europejskiej opracowuje właśnie konsorcjum EBS. Metodologia ma być prosta i możliwa do zastosowania przez wszystkich, także przez MŚP.
Kosmetyczni są uczestnikiem i ambasadorem projektu Eco Beauty Score.
Nasz udział w inicjatywie ma zapewnić, że metodologia zostanie odpowiednio wdrożona i będzie dostępna dla każdego, również małych i średnich przedsiębiorców. Jesteśmy również ambasadorem inicjatywy i dbamy o to, aby uczestnicy rynku i administracja w Polsce zostali skutecznie o niej poinformowani, by zyskała ona powszechną akceptację.
Prace grup roboczych Kosmetycznych
W kadencji 2021-2023 dużą część prac grup roboczych związku, szczególnie Grupy Legislacyjnej, poświęciliśmy tematom środowiska i Zielonego Ładu. Prezentowaliśmy i omawialiśmy tam z firmami członkowskimi wszystkie regulacje, które pojawiają się w Zielonym Ładzie i dotyczą branży. Wypracowywaliśmy stanowiska, mapowaliśmy wyzwania i planowaliśmy, jak możemy na nie na bieżąco reagować. Niezmiennie wysoka frekwencja na spotkaniach online (70-100 osób na każdym spotkaniu) świadczy o wadze tych działań dla firm członkowskich.
Wraz z Grupą Roboczą Opakowania w Zielonym Ładzie planowaliśmy działania dotyczące opakowań. Przygotowaliśmy m.in. założenia i materiały do raportu „Przydatność opakowań produktów kosmetycznych do recyklingu” i zebraliśmy opakowania od firm – ochotników, przygotowywaliśmy tematy do sekcji środowiskowej portalu Kosmopedia oraz mapowaliśmy wyzwania wynikające z rozporządzenia PPWR, aby następnie szukać wiedzy, partnerów i rozwiązań w łańcuchu wartości opakowań, a także aby docierać z wiedzą do konsumentów i innych uczestników rynku. Recyklowalność, użycie recyklatów, ponowne użycie i systemy ponownego napełniania, selektywna zbiórka, ekoprojektowanie – to tylko niektóre obszary prac grupy Opakowania w Zielonym ładzie.
Oprócz tego na spotkaniach organizowanych ad hoc analizowaliśmy szczegółowo nowe projekty regulacji prezentowane przez Komisję Europejską: projekt rozporządzenia ws. ekoprojektowania zrównoważonych produktów, projekt rozporządzenia ws. opakowań i odpadów opakowaniowych, rewizję rozporządzeń REACH i CLP. Takie podejście, angażujące firmy członkowskie, pozwalało nam szybko mapować wyzwania i wypracowywać stanowisko organizacji, które potem prezentowaliśmy na wszystkich etapach prac legislacyjnych.
Dziękujemy serdecznie wszystkim uczestniczkom i uczestnikom grup roboczych za zaangażowanie. Nasza organizacja jest tak silna, jak aktywni są jej członkowie!
Partnerstwa i współpraca w łańcuchu wartości
Nie ma gospodarki o obiegu zamkniętym ani realizacji Zielonego Ładu bez współpracy w łańcuchu wartości. Dlatego od 2018 r., od ogłoszenia Strategii Plastikowej, mapujemy łańcuch wartości i szukamy partnerów do współpracy – od administracji aż do konsumenta.
Naszymi głównym partnerami są oczywiście Cosmetics Europe i Konfederacja Lewiatan, bo jesteśmy członkiem tych organizacji. Ale bez firm i podmiotów związanych bezpośrednio z gospodarką opakowaniami i odpadami opakowaniowymi niewiele możemy zrobić. W kadencji 2021-2023 w związku z priorytetowymi projektami regulacji (PPWR, Green Claims Directive rewizja dyrektywy ściekowej), skupiliśmy się na współpracy z Radą Reklamy, Polskim Paktem Plastikowym, Grupą ROP Konfederacji Lewiatan, Organizacją Odzysku Opakowań REKOPOL, Polskim Paktem Plastikowym, Koalicją na rzecz Recyklingu Tworzyw Sztucznych, Plastics Europe Polska, Polską Izbą Przemysłu Chemicznego, Związkiem Przetwórców Tworzyw Sztucznych i organizacjami przemysłu farmaceutycznego, szczególnie Polskim Związkiem Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego i PASMI.
Udział w pracach Grupy Roboczej ds. ROP Konfederacji Lewiatan
Szczególnie ważnym forum naszej współpracy w łańcuchu wartości jest Grupa ROP Konfederacji Lewiatan, gdzie w gronie większości uczestników łańcucha wartości opakowań (producenci opakowań, wprowadzający, recyklerzy, sorterzy, organizacje odzysku) reprezentujemy wprowadzających. Nasz udział w tej grupie pozwala z jednej strony czerpać wiedzę z łańcucha wartości, która ułatwia nam planowanie działań wspierających członków, prezentować stanowisko naszej branży i bronić go na szerokim forum, ale także edukować łańcuch wartości w zakresie funkcjonowania naszej branży i opakowań produktów kosmetycznych.
Wsparcie silnego partnera, jakim jest Konfederacja Lewiatan, daje nam również lepsze dotarcie do regulatora.
Konsument, kosmetyki i środowisko
Dialog z konsumentem, badanie jego postaw i edukacja to ważne działania w naszej agendzie środowiskowej w latach 2021-2023. Bo tylko z konsumentem „na pokładzie” stworzymy gospodarkę o obiegu zamkniętym i poprawimy gospodarowanie odpadami opakowaniowymi. W tej kadencji skupiliśmy się na mapowaniu postaw konsumentów (badania z SW research) i edukacji (sekcja środowiskowa Kosmopedii).
Raporty z SW Research
Agencja SW Research bada zagadnienia związane ze świadomością środowiskową Polaków od kilku lat w kolejnych edycjach EKObarometru. Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego od 2022 r. jest partnerem części tego badania. Wyniki badań z 2022 r. i 2023 r. pokazały nam postawy konsumentów w Polsce w zakresie środowiskowych aspektów używania kosmetyków, zaangażowania środowiskowego, podejścia do zrównoważonych opakowań i jakie miejsce w kryteriach wyboru kosmetyków zajmują kwestie środowiskowe.
Wnioski z badań we współpracy z SW Research pozwalają nam planować działania kierowane do konsumentów, w tym współpracę z organizacjami konsumenckimi i edukację w ramach Kosmopedii.
W ramach sekcji środowiskowej w portalu Kosmopedia, opisującej kluczowe zagadnienia dotyczące środowiska i kosmetyków, uczymy, jak używać kosmetyków w sposób zrównoważony, poruszając kwestie takie jak:
- segregacja opakowań po kosmetykach,
- zasady ekologicznego używania kosmetyków,
- czym są zrównoważone produkty kosmetyczne.
W latach 2021-2023 przygotowaliśmy materiały edukacyjne na następujące tematy:
- O co chodzi z zasadą zero waste?;
- Sposoby na ograniczenie ilości odpadów; zasada 3R-> 5R;
- Cykl edukacyjny świadomy i odpowiedzialny konsument – kampanie dotyczące segregacji odpadów po kosmetykach w tym:
- live o sortowaniu opakowań kosmetyków z Rekopolem,
- posty i materiały o praktycznych zasadach segregacji w SoMe,
- prezentacje badań konsumenckich EKObarometru.
- Cykl edukacyjny #oznaczenia kosmetyków – jakie informacje znajdują się na opakowaniach, nowe oznakowania SUP;
- Jak przemysł kosmetyczny wpływa na środowisko naturalne?– materiały edukacyjne o: minimalizmie opakowań, opakowaniach biodegradowalnych, recyklingu opakowań, bioróżnorodności, ekoprojektowaniu, oddziaływaniu składników kosmetycznych na środowisko, ochronie bioróżnorodności;
- Informowanie o inicjatywach branżowych: Commit for Our Planet, SPICE, Sustainable Initiative for Cosmetics. Eco Beauty Score;
- Mikroplastik, mirogranulki i brokat.
Zielone wydarzenia
Webinary
- Kosmetyki (i nie tylko) jako produkty SUP. Pytania i wyzwania
- Commit for Our Planet –Dobrowolne Zobowiązania Środowiskowe; Cosmetics Europe, Quantis
- Kosmetyczny sprawdzian wiedzy przed publikacją projektu regulacji
- Ekoprojektowanie opakowań – sparing kreatywny. Metodologia Upstream Innovation Fundacji Ellen MacArthur w praktyce – 3 warsztaty z Polskim Paktem Plastikowym
- Zielony Ład – Nowy porządek Europy
Spotkania member2members
- Próbki kosmetyczne i mini produkty w świetle nowych rozwiązań typu ecofriendly; Arcade Beauty
- Ekoopakowania, czyli nowe rodziny opakowań na 30-lecie działalności; POLIPACK
- Jak opakowania z tworzyw wpisują się w zasadę 4R (reduce, reuse, recycle, replace); ALPLA
- Webinar Zielony przełom w branży. Rewizja rozporządzenia kosmetycznego
- Spotkanie eksperckie Opakowania kosmetyków w Zielonym Ładzie: Przemysł tworzyw sztucznych i przemysł kosmetyczny na drodze do sustainability; zwiększenie zbiórki i recyklingu opakowań elastycznych
- Spotkanie eksperckie Branża kosmetyczna w Zielonym Ładzie – ocena recyklowalności opakowań i ślad węglowy składników
- Webinar Business Mixer Ekologiczne i personalizowane rozwiązania etykietowe dla branży kosmetycznej; ANIFLEX
- Sortownia odpadów i oczyszczalnia ścieków komunalnych – wizyta studyjna w PGK Płońsk
- Wizyta studyjna w zakładzie recyklerskim AKPOL k. Kraśnika
- Webinar Dyrektywa SUP, a branża kosmetyczna – teoria i praktyka
- Webinar Makro spojrzenie na mikroplastiki
- Konferencja GREEN TREND SAFARI #OPAKOWANIA, opakowania dziś i jutro – to wydarzenie opisaliśmy szerzej we wcześniejszej części
- Webinar Liczenie śladu węglowego w branży kosmetycznej – BASF/UNEP/Kosmetyczni
- Webinar Speed Green Review